Yapay Zeka Destekli İşlemci: Ryzen Pro 8000 Özellikleri

Yapay zeka pazarını tüketici işlemcileriyle kısıtlamak istemeyen AMD, öncelikle ticari sektör için tasarlanmış olan Ryzen Pro 8000 ‘Phoenix’ serisi APU’larını piyasaya sürdü. Şirketin iddialarına göre bu, çip üzerinde yapay zeka sinir işleme yetenekleri sağlamak üzere tasarlanmış bir NPU içeren ilk profesyonel sınıf CPU serisi. AMD ayrıca ticari dizüstü bilgisayarlar ve notebook’lar için tasarlanan Ryzen Pro 8040 ‘Hawk Point’ serisi mobil işlemcileri de tanıttı.

Yapay zeka destekli çiplerden faydalanan işlemciler ticari sınıf dizüstü bilgisayar ve iş istasyonlarına yönelik. Geçmişte de gördüğümüz gibi Pro serisi, AMD’nin mevcut tüketici odaklı işlemci modellerini temel alıyor ancak bunları ticari pazara uyarlayan ek özelliklerle birlikte geliyor.

CPU’ların tüketici versiyonları ile AMD, yapay zeka işleme sinir işleme birimini (NPU) mobil ve masaüstü bilgisayar pazarına getiren ilk x86 şirketi olmuştu. Aynı yapay zeka hızlandırma özellikleri şimdi ticari kullanıcılara da sunuluyor. Kırmızı takım böylelikle NPU’larla donatılmış profesyonel CPU’ları sunan ilk şirket oldu.

Pro olmayan tüketici çipleri ile Ryzen Pro serisi arasındaki farklara da kısaca değinelim. Ryzen Pro 8000 serisi, buluta bağlanırken koruma sağlamak üzere tasarlanmış Microsoft Pluton güvenlik özelliklerini entegre eden ilk masaüstü platformu. Diğer önemli güvenlik özelliği, DRAM’de saklanan oturum açma kimlik bilgilerini, anahtarları ve metin dosyalarını şifreleyen AMD Memory Guard. AMD Pro Security ise AMD Zen 4 gölge yığınını ve diğer katmanları doğrudan Windows 11 yazılım ekosistemine bağlıyor.

AMD’nin öne çıkardığı başka bir önemli detay daha var: İşletmelerin verileri buluta ve buluttan aktararak gizlilik endişelerini azaltmak için yapay zeka iş yüklerini yerel olarak çalıştırmalarına olanak tanıyan Ryzen AI sinir işlemci biriminin (NPU) yonga üstü yapay zeka yetenekleri. İşlemcilere gömülü mevcut nesil NPU’ların yapabilecekleri sınırlı. Ancak üreticiler ve SDV’ler, Microsoft’un yapay zeka destekli Copilot aracı gibi yazılımlarda yerleşik olarak bulunan yapay zeka hızlandırmalı özellikleri kullanmak istediklerinden dolayı Ryzen AI yapay zeka bilgisayarında itici bir faktör.

Bir bilgisayarın “yapay zeka destekli” olarak kabul edilmesi için karşılanması gereken gereksinimler var. Microsoft, AI bilgisayarlarda bulunan NPU’nun minimum 45 TOPS performans sunması gerektiğini söyledi. AMD ve Intel’in mevcut nesil yongaları ise şu anda bu gereksinimi karşılayamıyor.

Masaüstü tarafında Intel’in şu anda NPU barındıran işlemcileri yok, bu nedenle tek seçenek AMD. Mobil alanda Meteor Lake işlemcileriyle boy gösteren Intel, AMD’nin Ryzen 8040 (Hawk Point) işlemcilerine rakip seçenekler sunuyor.

Dikkat çekici bir şekilde, ne AMD ne de Intel’in çipleri Microsoft’un 45 TOPS değerindeki performans gereksinimlerini karşılayamıyor. Ancak her iki şirket de Strix Point ve Lunar Lake kod adlı yeni nesil işlemcileriyle bu istekleri karşılayacağını söylüyor. 45 TOPS olarak belirlenen ihtiyaç, Microsoft Copilot’un AI öğelerini yerel olarak çalıştırabilmesini sağlamak için. Ancak bu işlevselliği etkinleştirecek gelecekteki bir Windows güncellemesinin mevcut AMD ve Intel işlemci nesillerinde nasıl sonuç vereceği bilinmiyor. Qualcomm’un Snapdragon X Elite Arm yongaları, yıl ortasında 45 TOPS NPU performansıyla birlikte piyasaya çıkacak. Apple’ın M3 işlemcileri 18 TOPS NPU performansı sunuyor lakin Apple cephesinin Microsoft gereksinimleriyle bir ilişkisi yok.

Yapay zeka iş yükleri için sunulan donanım desteği, ticari alandaki kritik gizlilik endişelerinin hafifletilmesine yardımcı olmakta. Aynı zamanda AI uygulamaları için gecikme, performans ve pil ömrü avantajları da sunuluyor. Bir not olarak, bir AI görevi GPU yerine NPU ile çalıştırıldığında güç verimliliği elde edilebiliyor.

AMD, Pro 8000 serisiyle Pro olmayan Ryzen 8000G APU muadilleriyle aynı özellikleri içeren sekiz yeni işlemci duyurdu. Ryzen Pro 8000 işlemcilerin iki temel türü satışa sunulacak: dördü 45 ila 65W arasında yapılandırılabilir TDP’ye sahip ve dördü daha düşük güçlü sistemler için 35W’lık TDP’ye sahip. Serinin başında, temel özellikleri Ryzen 7 8700G APU ile aynı, 4,2 GHz temel frekans ve 1,2 GHz’e varan yükseltme frekansı ile Ryzen 7 Pro 8700G yer alıyor.

35W versiyonu olan Ryzen 7 Pro 8700GE, 3,65 GHz’lik daha yavaş bir temel saat hızına sahip olmasına rağmen 5,1 GHz yükseltme frekansına sahip. Her iki modelde de AMD’nin entegre Radeon 780M (12 CU) mobil grafik çözümü bulunuyor.

AMD, Ryzen Pro 8000 serisinin Intel’in 14. nesil Core serisi işlemcilerinden %19’a kadar daha iyi performans sunduğunu iddia ediyor. Ryzen 7 Pro 8700G’nin rakibi Core i7-14700 olarak belirlenmiş. Passmark 11 testinde %47’lik bir farktan bahsedilirken, 3D Mark Time Spy’da grafik performansının 3 kat daha iyi olduğu vurgulanmış.

Çekirdek / İş Par.	Taban Frek.	Boost Frek.	L3 Önbellek	iGPU	TDP
Ryzen 7 Pro 8700G	8 / 16	4200	5100	16 MB	R780M (12 CU)	45-65 W
Ryzen 7 Pro 8700GE	8 / 16	3650	5100	16 MB	R780M (12 CU)	35 W
Ryzen 5 Pro 8600G	6 / 12	4350	5000	16 MB	R760M (8 CU)	45-65 W
Ryzen 5 Pro 8500G	6 / 12	3550	5000	16 MB	R740M (4 CU)	45-65 W
Ryzen 5 Pro 8600GE	6 / 12	3900	5000	16 MB	R760M (8 CU)	35 W
Ryzen 5 Pro 8500GE	6 / 12	3400	5000	16 MB	R740M (4 CU)	35 W
Ryzen 3 Pro 8300G	4 / 8	3450	4900	8 MB	R740M (4 CU)	45-65 W
Ryzen 3 Pro 8300GE	4 / 8	3500	4900	8 MB	R740M (4 CU)	35 W

Yeni Ryzen Pro 8040 işlemcilerle birlikte Hawk Point ailesi yenilendi. AMD’nin HS serisi ve U serisi olmak üzere iki aileye ayrılan sekiz yeni işlemcisi var. HS serisinde 6 çekirdek/12 iş parçacığından 8 çekirdek/16 iş parçacığı yapılandırmasına kadar uzanan tümü değişen saat hızı ve TDP seviyelerine sahip beş yeni çip bulunuyor. Serinin en üstünde Ryzen 9 Pro 7940HS’nin doğrudan yerine geçen Ryzen 9 Pro 8945HS yer alıyor.

Ryzen 7 Pro 8840HS ve Ryzen 5 Pro 8640HS, cTDP’si 20-28 W olan daha düşük güçlü dizüstü bilgisayarlara yönelik. Önbelleğe gelince, duyurulan Ryzen Pro 8040 serisi modellerin tümü 16 MB L3 önbellek ile geliyor. Aynı zamanda entegre grafikler ve saat hızları gibi özelliklerin tamamı tüketici serisi Ryzen 8040 serisine karşılık geliyor.

Ryzen 5 Pro 8540U hariç olmak kaydıyla, tüm Ryzen Pro 8040 serisi işlemcilerin silikona entegre edilmiş AMD Ryzen AI NPU ile birlikte geldiğini not edelim. Yapay zeka destekli bilgisayar ekosistemi hâlâ büyümeye devam ediyor. Kırmızılıların yanı sıra birçok şirket, gelecekte yapanın daha önemli olacağını düşünüyor ve planlarını buna göre yapıyor.

AMD’nin şirket içi performans rakamları, 15W’ta Ryzen 7 Pro 8840U’nun 28W’ta çalışan Core Ultra 7 165H’den daha iyi performans sunduğunu gösteriyor. Ancak şirketlerin tanıtımlarında verdiği rakamlara her zaman şüpheci yaklaşmak gerek.

AMD, Geekbench v6, Blender, PCMark 10, PCMark Night Raid ve UL Procyon dahil iş yüklerinde toplam performansta %30’luk bir artış olduğunu iddia ediyor. Performans kazanımlarının ve kayıplarının elde edilebileceği birçok farklı alan olmasına rağmen şirket, Topaz Labs Video AI Gaia 4X testinde 45Wi Ryzen 9 Pro 8945HS’nin 45W Intel Core Ultra 9 185H’ye kıyasla %50 daha iyi olduğunu iddia ediyor.

Çekirdek / İş Par.	Taban Frek.	Boost Frek.	L3 Önbellek	iGPU	TDP
Ryzen 9 Pro 8945HS	8 / 16	4000	5200	16 MB	12 CU	35-54 W
Ryzen 7 Pro 8845HS	8 / 16	3800	5100	16 MB	12 CU	35-54 W
Ryzen 7 Pro 8840HS	8 / 16	3300	5100	16 MB	12 CU	20-28 W
Ryzen 5 Pro 8645HS	6 / 12	4300	5000	16 MB	8 CU	35-54 W
Ryzen 5 Pro 8640HS	6 / 12	3500	4900	16 MB	8 CU	20-28 W
Ryzen 7 Pro 8840U	8 / 16	3300	5100	16 MB	12 CU	15-28 W
Ryzen 5 Pro 8640U	6 / 12	3500	4900	16 MB	8 CU	15-28 W
Ryzen 5 Pro 8540U	6 / 12	3200	4900	16 MB	4 CU	15-28 W

Çip tasarımcısı, Ryzen Pro 8000 serisi APU’ların veya Ryzen Pro 8040 mobil yongalarının ne zaman satışa sunulacağını açıklamadı.